Overige ongevallen

Zorgplicht gemeente

De gemeente heeft een zorgplicht die leidt tot een onderhoudsplicht. De gemeente dient te zorgen voor een veilige openbare weg en ruimte. Bovendien dient de gemeente er voor te zorgen dat de weg geen gevaarlijke situaties creëert voor gebruikers. Zij moet er onder andere voor zorgen dat de stoeptegels recht liggen en niet te veel uitsteken, dat een opengebroken gedeelte van de weg is afgezet en dat het wegdek in goede staat is. Heeft de gemeente haar onderhoudsplicht geschonden en heeft de weg wel voor een gevaarlijke situatie gezorgd voor gebruikers? Wellicht kunt u dan de gemeente aansprakelijk stellen voor de schending van haar zorgplicht.

Schade verhalen

Tot op zekere hoogte wordt van u als voetganger een bepaalde oplettendheid verwacht. Derhalve is de gemeente niet aansprakelijk voor alle valpartijen die op de openbare weg plaatsvindt.

In het geval van een uitstekende stoeptegel worden hoogteverschillen vanaf 3 centimeter als ernstig aangemerkt. Indien u bent gestruikeld over een losliggende stoeptegel en het hoogteverschil was minder dan 3 centimeter, dan kan er sprake zijn van eigen schuld. Dit is echter geen harde scheidslijn, maar een richtlijn. Er wordt altijd rekening gehouden met alle feiten en omstandigheden van het specifieke geval.

Bovendien moet de gemeente de tijd hebben gehad om het gebrek te kunnen herstellen. Als er een putdeksel is losgehaald door vandalen en iemand struikelt direct daarover dan is het lastig om de gemeente aansprakelijk te stellen. Zij hadden immers niet voldoende tijd om het gebrek te kunnen herstellen. Bestaat het gevaar voor een geruime tijd of is de gemeente (herhaaldelijk) gewaarschuwd en was er voldoende tijd voor de gemeente om het gebrek te verhelpen dan zal de kans om de gemeente met succes aansprakelijk te stellen erg groot zijn.

Voor aansprakelijkheid gelden in het algemeen de volgende vereisten.

Op grond van artikel 6:162 BW kan de gemeente uit hoofde van haar algemene zorgplicht ten aanzien van de veiligheid van weggebruikers aansprakelijk zijn voor de aanwezigheid van (onveilige) voorwerpen op de weg. De volgende criteria zijn daarvoor van belang:

1. Hoe waarschijnlijk kan de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid (van anderen) worden geacht?
2. Hoe groot is de kans dat door deze niet-inachtneming ongevallen ontstaan?
3. Hoe ernstig kunnen de gevolgen zijn?
4. Hoe bezwaarlijk zijn de te nemen veiligheidsmaatregelen?

De wegbeheerder heeft als verantwoordelijke de zorg voor een goede toestand van de openbare weg mede daaronder begrepen het weglichaam alsmede de weguitrusting. De beheerder is aansprakelijk voor een gebrekkige toestand van de openbare weg. Voor aansprakelijkheid op grond van artikel 6:174 BW is het in dat geval van belang dat de weg openbaar is, dat er sprake is van een opstal en dat er sprake is van een gebrek, waardoor een gevaar ontstaat.

• Openbare weg. Een weg is openbaar als hij gedurende dertig achtereenvolgende jaren voor een ieder toegankelijk is geweest.
• Opstal. Een weg wordt door de rechter aangemerkt als opstal indien het een verharde weg is. Wegbeheerders zijn dus niet aansprakelijk voor onverharde wegen. In beginsel wordt een weg als verhard aangemerkt indien er wordt voldaan aan drie eisen:
  • Het wegdek ziet er vlak en egaal uit;
  • De toplaag heeft voldoende dragend vermogen om normaal rijverkeer mogelijk te maken;
• Het wegdek bestaat uit een aangebrachte toplaag, ongeacht het materiaal van de toplaag.
• Onderhoud. De wegbeheerder is niet aansprakelijk als de staat van onderhoud van de weg niet onder het niveau ligt dat van een wegbeheerder kan worden geëist.
• Gevaarzettend gebrekkig. In het algemeen wordt de aansprakelijkheid voor een gevaarzettend gebrek beoordeeld aan de hand van:
• De aard, functie en toestand van de weg;
• |Het te verwachten gebruik van de weg;
• De kans op de verwezenlijking van gevaar op de weg;
• De mogelijkheid en bezwaarlijkheid om veiligheidsmaatregelen te nemen.